در دنیای مهندسی و صنعت، حفاظت از قطعات فلزی در برابر خوردگی و زنگزدگی از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از روشهای مؤثر و پرکاربرد برای افزایش طول عمر و دوام قطعات فلزی، استفاده از پوشش داکرومات است. داکرومات، یک پوشش محافظتی مبتنی بر روی (Zinc) و آلومینیوم است که به طور گستردهای در صنایع مختلف برای محافظت از قطعات فلزی در برابر خوردگی، سایش و شرایط محیطی سخت مورد استفاده قرار میگیرد. این پوشش با ایجاد یک لایه محافظ نازک و مقاوم، عمر مفید قطعات را به طور چشمگیری افزایش میدهد و از هزینههای ناشی از تعمیر و تعویض قطعات جلوگیری میکند. در این مقاله، به بررسی جامع پوشش داکرومات، مزایا، کاربردها، فرآیند اجرا و نکات مهم در انتخاب و استفاده از آن میپردازیم. همچنین، با معرفی پوشش پارس به عنوان یکی از برترین تولیدکنندگان و ارائهدهندگان خدمات داکرومات در ایران، اطلاعات کاملی را در اختیار شما قرار خواهیم داد.
داکرومات چیست؟
داکرومات یک پوشش غیرالکترولیتی است که از ترکیباتی نظیر روی (Zinc)، اکسید کروم و مواد آلی تشکیل شده است. این پوشش به صورت یک لایه نازک بر روی سطح فلز اعمال میشود و پس از پخت، یک لایه محافظ بسیار مقاوم در برابر خوردگی ایجاد میکند. داکرومات به دلیل خواص منحصر به فرد خود، از جمله مقاومت بالا در برابر خوردگی، چسبندگی عالی به سطح فلز، مقاومت در برابر حرارت و مواد شیمیایی، به طور گستردهای در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.
مزایای استفاده از پوشش داکرومات
-
مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی: پوشش داکرومات مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی ناشی از رطوبت، مواد شیمیایی و شرایط محیطی سخت دارد. این ویژگی باعث افزایش طول عمر قطعات فلزی و کاهش هزینههای نگهداری و تعمیرات میشود.
مقاومت به خوردگی داکرومات به دلیل وجود روی و آلومینیوم در ساختار آن است. روی به عنوان یک فلز قربانی شونده عمل کرده و به جای فلز اصلی خورده میشود، در حالی که آلومینیوم یک لایه محافظ اکسیدی ایجاد میکند که از نفوذ عوامل خورنده به سطح فلز جلوگیری میکند.
-
چسبندگی عالی به سطح فلز: پوشش داکرومات چسبندگی بسیار خوبی به سطح فلز دارد و به راحتی از آن جدا نمیشود. این ویژگی باعث میشود که پوشش در شرایط سخت و تحت فشارهای مکانیکی نیز به خوبی از قطعه محافظت کند.
چسبندگی بالای داکرومات به دلیل استفاده از مواد آلی در فرمولاسیون آن است. این مواد باعث میشوند که پوشش به خوبی به سطح فلز بچسبد و یک لایه محافظ یکپارچه ایجاد کند.
-
مقاومت در برابر حرارت: پوشش داکرومات مقاومت خوبی در برابر حرارت دارد و میتواند در دماهای بالا نیز خواص محافظتی خود را حفظ کند. این ویژگی باعث میشود که داکرومات برای استفاده در قطعاتی که در معرض حرارت قرار دارند، مناسب باشد.
مقاومت حرارتی داکرومات به دلیل پخت آن در دماهای بالا است. این فرآیند باعث میشود که پوشش به یک ساختار پایدار و مقاوم در برابر حرارت تبدیل شود.
-
مقاومت در برابر مواد شیمیایی: پوشش داکرومات مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی مختلف از جمله اسیدها، بازها و حلالها دارد. این ویژگی باعث میشود که داکرومات برای استفاده در محیطهایی که در معرض مواد شیمیایی قرار دارند، مناسب باشد.
مقاومت شیمیایی داکرومات به دلیل وجود اکسید کروم در ساختار آن است. اکسید کروم یک لایه محافظ غیرفعال ایجاد میکند که از واکنش فلز با مواد شیمیایی جلوگیری میکند.
-
عدم ایجاد تردی هیدروژنی: پوشش داکرومات بر خلاف برخی از روشهای دیگر پوششدهی فلزات، باعث ایجاد تردی هیدروژنی در قطعات فلزی نمیشود. این ویژگی باعث میشود که داکرومات برای استفاده در قطعاتی که تحت تنشهای بالا قرار دارند، مناسب باشد.
تردی هیدروژنی یک پدیده است که در آن هیدروژن در ساختار فلز نفوذ کرده و باعث کاهش استحکام و افزایش احتمال شکست آن میشود. داکرومات به دلیل عدم استفاده از فرآیندهای الکترولیتی، باعث ایجاد تردی هیدروژنی نمیشود.
-
سازگاری با محیط زیست: پوشش داکرومات حاوی مواد مضر برای محیط زیست نیست و فرآیند تولید آن نیز آلودگی کمتری نسبت به روشهای دیگر پوششدهی فلزات ایجاد میکند.
سازگاری با محیط زیست داکرومات به دلیل عدم استفاده از فلزات سنگین و مواد سمی در فرمولاسیون آن است. همچنین، فرآیند تولید داکرومات مصرف انرژی کمتری نسبت به روشهای دیگر دارد.
کاربردهای پوشش داکرومات
پوشش داکرومات به دلیل خواص منحصر به فرد خود، در صنایع مختلف کاربردهای گستردهای دارد. برخی از مهمترین کاربردهای داکرومات عبارتند از:
-
صنعت خودروسازی: پوشش داکرومات به طور گستردهای در صنعت خودروسازی برای محافظت از قطعات فلزی خودرو در برابر خوردگی و زنگزدگی مورد استفاده قرار میگیرد. قطعاتی مانند پیچ و مهرهها، بستها، لولهها و قطعات سیستم تعلیق با استفاده از داکرومات پوشش داده میشوند.
در صنعت خودروسازی، قطعات فلزی در معرض شرایط محیطی سخت مانند رطوبت، نمک، مواد شیمیایی و تغییرات دمایی قرار دارند. داکرومات با ایجاد یک لایه محافظ مقاوم، از این قطعات در برابر خوردگی و زنگزدگی محافظت میکند و عمر مفید آنها را افزایش میدهد.
-
صنعت ساخت و ساز: پوشش داکرومات در صنعت ساخت و ساز برای محافظت از قطعات فلزی مورد استفاده در سازهها، پلها و ساختمانها در برابر خوردگی و زنگزدگی مورد استفاده قرار میگیرد.
در صنعت ساخت و ساز، قطعات فلزی در معرض شرایط محیطی سخت مانند رطوبت، باران، برف و تغییرات دمایی قرار دارند. داکرومات با ایجاد یک لایه محافظ مقاوم، از این قطعات در برابر خوردگی و زنگزدگی محافظت میکند و عمر مفید آنها را افزایش میدهد.
-
صنعت نفت و گاز: پوشش داکرومات در صنعت نفت و گاز برای محافظت از لولهها، مخازن و سایر تجهیزات فلزی در برابر خوردگی ناشی از مواد شیمیایی و شرایط محیطی سخت مورد استفاده قرار میگیرد.
در صنعت نفت و گاز، تجهیزات فلزی در معرض مواد شیمیایی خورنده مانند اسیدها، بازها و حلالها قرار دارند. داکرومات با ایجاد یک لایه محافظ مقاوم، از این تجهیزات در برابر خوردگی محافظت میکند و از بروز حوادث ناشی از خوردگی جلوگیری میکند.
-
صنعت برق و الکترونیک: پوشش داکرومات در صنعت برق و الکترونیک برای محافظت از قطعات فلزی مورد استفاده در تابلوهای برق، تجهیزات الکترونیکی و سایر دستگاهها در برابر خوردگی و زنگزدگی مورد استفاده قرار میگیرد.
در صنعت برق و الکترونیک، قطعات فلزی در معرض رطوبت، گرد و غبار و سایر عوامل محیطی قرار دارند که میتوانند باعث خوردگی و زنگزدگی آنها شوند. داکرومات با ایجاد یک لایه محافظ مقاوم، از این قطعات در برابر خوردگی و زنگزدگی محافظت میکند و عمر مفید آنها را افزایش میدهد.
-
صنایع دریایی: به دلیل مقاومت بالا در برابر آب شور، داکرومات در صنایع دریایی برای پوشش قطعات کشتیها، اسکلهها و تجهیزات ساحلی استفاده میشود.
محیطهای دریایی به دلیل وجود آب شور، بسیار خورنده هستند. پوشش داکرومات با ایجاد یک لایه محافظ مقاوم، از قطعات فلزی در برابر خوردگی ناشی از آب شور محافظت میکند و عمر مفید آنها را افزایش میدهد.
-
پیچ و مهره: آبکاری داکرومات پیچ و مهره باعث افزایش دوام و طول عمر سازه های فلزی می گردد.
فرآیند اجرای پوشش داکرومات
فرآیند اجرای پوشش داکرومات شامل مراحل زیر است:
-
آمادهسازی سطح: قبل از اعمال پوشش داکرومات، سطح قطعه فلزی باید به طور کامل تمیز و عاری از هرگونه آلودگی، زنگزدگی و چربی باشد. برای این منظور، از روشهای مختلفی مانند سندبلاست، شات بلاست و چربیزدایی شیمیایی استفاده میشود.
آمادهسازی سطح یکی از مهمترین مراحل در فرآیند پوششدهی است. اگر سطح قطعه به خوبی تمیز نشود، چسبندگی پوشش به سطح فلز کاهش مییابد و خواص محافظتی آن نیز تحت تأثیر قرار میگیرد.
-
اعمال پوشش: پوشش داکرومات به روشهای مختلفی مانند غوطهوری، پاشش و اسپین کوتینگ بر روی سطح قطعه اعمال میشود. در روش غوطهوری، قطعه فلزی در محلول داکرومات غوطهور میشود. در روش پاشش، محلول داکرومات با استفاده از یک پیستوله بر روی سطح قطعه پاشیده میشود. در روش اسپین کوتینگ، قطعه فلزی بر روی یک دستگاه چرخان قرار میگیرد و محلول داکرومات بر روی آن ریخته میشود.
انتخاب روش اعمال پوشش به عوامل مختلفی مانند شکل و اندازه قطعه، میزان تولید و کیفیت مورد نظر بستگی دارد.
-
پخت: پس از اعمال پوشش داکرومات، قطعه فلزی در یک کوره با دمای مشخص پخته میشود. این فرآیند باعث میشود که پوشش داکرومات سخت و مقاوم شود و خواص محافظتی خود را به دست آورد.
دمای پخت و زمان پخت به نوع داکرومات و مشخصات فنی قطعه بستگی دارد.
-
بازرسی: پس از پخت، قطعه فلزی از نظر کیفیت پوشش، ضخامت و چسبندگی مورد بازرسی قرار میگیرد.
بازرسی کیفیت پوشش یکی از مراحل مهم در فرآیند پوششدهی است. اگر پوشش دارای نقص باشد، قطعه باید دوباره پوشش داده شود.
نکات مهم در انتخاب و استفاده از پوشش داکرومات
در انتخاب و استفاده از پوشش داکرومات، باید به نکات زیر توجه کرد:
-
نوع داکرومات: انواع مختلفی از داکرومات با خواص و کاربردهای متفاوت وجود دارد. انتخاب نوع مناسب داکرومات به شرایط محیطی و نوع قطعه فلزی بستگی دارد.
برخی از انواع داکرومات مقاومت بالاتری در برابر خوردگی دارند، در حالی که برخی دیگر مقاومت بیشتری در برابر حرارت یا مواد شیمیایی دارند.
-
ضخامت پوشش: ضخامت پوشش داکرومات بر مقاومت آن در برابر خوردگی و سایش تأثیر میگذارد. ضخامت مناسب پوشش به شرایط محیطی و نوع قطعه فلزی بستگی دارد.
به طور کلی، هر چه ضخامت پوشش بیشتر باشد، مقاومت آن در برابر خوردگی و سایش نیز بیشتر خواهد بود.
-
آمادهسازی سطح: آمادهسازی سطح مناسب قبل از اعمال پوشش داکرومات، چسبندگی و مقاومت پوشش را افزایش میدهد.
سطح قطعه باید به طور کامل تمیز و عاری از هرگونه آلودگی، زنگزدگی و چربی باشد.
-
فرآیند پخت: فرآیند پخت صحیح پوشش داکرومات، خواص محافظتی آن را بهبود میبخشد.
دمای پخت و زمان پخت باید مطابق با دستورالعملهای سازنده داکرومات باشد.
-
تستهای کیفیت: انجام تستهای کیفیت بر روی پوشش داکرومات، اطمینان از مطابقت آن با استانداردهای مورد نظر را فراهم میکند.
تستهای کیفیت شامل تستهای ضخامت، چسبندگی، مقاومت در برابر خوردگی و مقاومت در برابر سایش است.
معرفی پوشش پارس
پوشش پارس یکی از شرکتهای پیشرو در زمینه تولید و ارائه خدمات پوشش داکرومات در ایران است. این شرکت با بهرهگیری از دانش فنی روز دنیا و استفاده از مواد اولیه با کیفیت، پوششهای داکرومات با عملکرد بالا و مطابق با استانداردهای بینالمللی را ارائه میدهد. پوشش پارس با ارائه خدمات مشاورهای تخصصی، به مشتریان خود در انتخاب نوع مناسب داکرومات و فرآیند اجرای آن کمک میکند.
در مقایسه با سایر رقبا در بازار، پوشش پارس برتریهای قابل توجهی دارد. برای مثال، شرکت "فلان پوشش" در زمینه داکرومات فعالیت دارد اما تمرکز اصلی آن بر روی پوششهای الکترولیتی است و تجربه کمتری در زمینه داکرومات دارد. شرکت "بهمان صنعت" نیز در زمینه پوششهای صنعتی فعالیت میکند اما کیفیت مواد اولیه مورد استفاده آن پایینتر از پوشش پارس است. به همین دلیل، پوشش پارس به عنوان یک گزینه مطمئن و با کیفیت برای پوشش داکرومات در ایران شناخته میشود.
برای سفارش خرید مواد پوششی فلیک های روی می توانید از تخصص مجموعۀ پوشش پارس بهره مند شوید.
شرکت نانو فن آور پوشش پارس ماندگار به عنوان یکی از مجموعه های شناخته شده در حوزۀ فروش داکرومات می باشند. این مجموعۀ معتبر قادر به مشاوره اجرای اصولی مراحل روکاری می باشند.
اجرای فرآیند پوشش دهی داکرومات به روش های مختلف صورت می گیرد که می توان به روش دیپ اسپین اشاره نمود. در این روش، کلیۀ قطعات ریز فلزی داخل سبد مخصوص ریخته شده و در محلول حاوی مواد داکرومات قرار گرفته می شوند و سپس برای کم نمودن اضافات محلول آبکاری از روی قطعات، آنها را داخل دستگاه سانتریفیوژ قرار می دهند. بدین وسیله به سهولت می توانند اجرای داکرومات پیچ و مهره و دیگر قطعات فلزی در ابعاد کوچک را در مدت زمان کوتاه انجام دهند.
پوشش پارس
آدرس : کیلومتر 17 اتوبان تهران-کرج، بلوار پژوهش، پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران، مرکز رشد 2 واحد 104 کدپستی: 1497713115
ایمیل: info@poosheshpars.com
تلفکس: 44787153-021 همراه: 09124267229
سوالات متداول داکرومات
داکرومات چه تفاوتی با گالوانیزه دارد؟
داکرومات یک پوشش غیرالکترولیتی است که از روی و آلومینیوم تشکیل شده است، در حالی که گالوانیزه یک پوشش الکترولیتی است که از روی خالص تشکیل شده است. داکرومات مقاومت بالاتری در برابر خوردگی دارد و باعث تردی هیدروژنی نمیشود، در حالی که گالوانیزه ممکن است باعث تردی هیدروژنی شود.
آیا داکرومات برای قطعاتی که در معرض حرارت بالا هستند مناسب است؟
بله، داکرومات مقاومت خوبی در برابر حرارت دارد و میتواند در دماهای بالا نیز خواص محافظتی خود را حفظ کند. با این حال، باید به نوع داکرومات و دمای کاری قطعه توجه کرد.
چگونه میتوان کیفیت پوشش داکرومات را ارزیابی کرد؟
کیفیت پوشش داکرومات را میتوان با استفاده از تستهای مختلفی مانند تست ضخامت، تست چسبندگی، تست مقاومت در برابر خوردگی (مانند تست اسپری نمک) و تست مقاومت در برابر سایش ارزیابی کرد.
آیا داکرومات یک پوشش سازگار با محیط زیست است؟
بله، داکرومات حاوی مواد مضر برای محیط زیست نیست و فرآیند تولید آن نیز آلودگی کمتری نسبت به روشهای دیگر پوششدهی فلزات ایجاد میکند.
هزینه پوشش داکرومات نسبت به سایر روشهای پوششدهی چگونه است؟
هزینه پوشش داکرومات به عوامل مختلفی مانند نوع داکرومات، ضخامت پوشش، اندازه و شکل قطعه و حجم تولید بستگی دارد. به طور کلی، هزینه داکرومات نسبت به برخی از روشهای پوششدهی مانند گالوانیزه بالاتر است، اما با توجه به مزایای آن از جمله مقاومت بالا در برابر خوردگی و عدم ایجاد تردی هیدروژنی، میتواند یک گزینه مقرون به صرفه باشد.